Vücutta bulunan atıkların dışarı atılmasında önemli rol oynayan idrarın rengi, önemli sağlık sorunları hakkında ipucu veriyor olabilir. Doktora gitmeden kendi vücudumuzdaki değişiklikleri fark etmenin mümkün olduğunu belirten Üroloji ve Androloji Uzmanı Prof. Dr. Ömer Faruk Karataş, "Bunun için çok iyi bir gözlemci olup bedenimizdeki değişiklikleri çok önceden ayırt edebiliriz. En çok dikkat çekecek konulardan birisi de idrar rengindeki değişikliklerdir. Normalde idrarın büyük bir bölümü sudan oluşur. Bu nedenle normal idrar rengi şeffaf ve durudur. Yeme içme durumu, kullanılan ilaçlar ve ortam ısısı gibi faktörlere bağlı olarak idrar renginde geçici değişiklikler görülebilir" dedi.
Prof. Dr. Karataş, hangi idrar renginin normal, hangisinin hastalık belirtisi olabileceğini şöyle açıkladı:
Şeffaf idrar: Normal idrar rengidir. Ancak çok aşırı sıvı tüketenlerde ya da bazı böbrek hastalıklarında idrar renginde hiç bir değişiklik olmaksızın idrar sürekli şeffaf gelebilir. Şeker hastalığı ya da diyabetes insipidus (yalancı diyabet) gibi hastalıkların belirtisi olabilir.
Amber ya da bal rengi idrar: Genellikle az su tüketimiyle ilişkilidir. Çoğu zaman bir hastalığa işaret etmez. Aşırı terleme ve su kayıplarında da geçici olarak görülebilir.
Turuncu renkli idrar: Karaciğer ve safra kesesi hastalıkları başta olmak üzere çeşitli ilaç kullanımları ve vitamin alımlarına bağlı olabilir. Bazen de havuç, pancar gibi doğal gıdaların tüketilmesi sonrasında normalde de görülebilir.
Kahverengi idrar: Aşırı susuz kalma sonrası olabileceği gibi sarılık ve Gilbert Sendromu gibi karaciğer hastalıklarının bir belirtisi olabilir.
Pembe renkli idrar: Gıda tüketimiyle ilişkilidir. Özellikle yaban mersini ve pancar tüketiminden sonra görülür. Geçici bir durumdur.
Kırmızı renkli idrar: Enfeksiyonlar, böbrek taşları ya da böbrekten başlayarak idrarın atılımının olduğu tüm yolları ilgilendiren (böbrek, üreter, mesane, prostat, üretra gibi) kanserlerin erken dönem belirtisi olabilir. En önemli idrar rengi belirtisidir. Mutlaka bir üroloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir.
Yeşil renkli idrar: Çeşitli ilaç kullanımları ya da enfeksiyonlara bağlı olabilir. Bazen de kuşkonmaz tüketimi sonrasında görülür.
Mavi idrar: İlaçlar, genetik geçişli hastalıklara bağlı olarak görülebilir. Bazen de farklı gıda tüketimlerine bağlı olabilir.
Siyah idrar: Bakır zehirlenmesi, fenol zehirlenmesi, gastrointestinal kanamalarda melanom sonrası, fava fasulyesi tüketilmesi ve bazı ilaç kullanımı ile ilişkilidir.
Beyaz renkli idrar: Aşırı proteinle beslenenlerde, üriner enfeksiyonlarda ya da kalsiyum, fosfat gibi minerallerin aşırı alımına bağlı olabilir. Aralıklı süt renginde idrar ise lenfatik sistem hastalıklarına işaret edebilir.
Prof. Dr. Karataş, idrarda farklı renklerin, farklı hastalıkların erken ya da geç dönem belirtisi olabileceğini söyleyerek, "En güzeli ve doğru olanı idrar renginizdeki değişikliği önceden fark edebilmek ve devam etmesi durumunda ise mutlaka bir üroloji uzmanı ile görüşmektir" dedi.
