Aşılı yemler, yaban hayatta tilkilerin kuduz hastalığına karşı bağışıklık kazanmasını sağlayacak. Vatandaşlara, aşı kapsülleriyle temastan kaçınmaları ve bir sağlık kuruluşuna başvurmaları konusunda çeşitli uyarılar yapıldı.
Tarım Ve Orman Bakanlığı, Bilecik ve çevresinde tilki kaynaklı kuduz vakalarını önlemek amacıyla 24 Eylül - 24 Ekim tarihleri arasında havadan aşı atımına başlayacağını açıkladı. Bakanlık, vatandaşların aşılı yemlerle doğrudan temastan kaçınması için uyarılarda bulundu.
KUDUZ HASTALIĞINA KARŞI HAVADAN AŞI ATILACAK
Yaban hayatında kuduz hastalığı ile mücadele amacıyla tilki kaynaklı kuduz vakalarının önüne geçmek maksadıyla yapılacak çalışmalar çerçevesinde, 24 Eylül ile 24 Ekim tarihleri arasında Bilecik'in de dahil olduğu alanda havadan aşı atımı yapılacağı açıklandı. Bilecik'teki aşı atımı Yenipazar, Gölpazarı, Söğüt ve İnhisar ilçeleri ile kent merkezinin belli kısımlarını kapsayan bölgelerde gerçekleşecek. Ayrıca yetkililer tarafından konuyla ilgili olarak vatandaşlara yönelik detaylı bilgiler de paylaşıldı.
"AŞI YEMİNE DOKUNMAYIN"
Tarım Ve Orman Bakanlığı'nın yapmış olduğu açıklamada, "Aşı tilkilerde ağız yoluyla kullanılan canlı bir aşıdır. Tilkiler oldukça uzak mesafelerden bile aşılı yemin kokusunu alabilirler. Tilki yemi yerken dişleri ile aşının içinde bulunduğu kapsülü patlatacak ve aşı ağız boşluğuna yayılacaktır. Aşının buradan tüm vücuda yayılması neticesinde hastalığa karşı bağışıklık oluşacaktır. Bir aşı yemi görürseniz, eğer halen bütünlüğü bozulmamış bir aşı yemi ise onu diğer kişilerin göremeyeceği bir yere doğru ayağınızla itin.
Aşı yeminin kendisi insan sağlığına zararlı değildir fakat dokunmamak en iyisidir. Ayrıca insan kokusunun sinmesi aşı yeminin tilkiler için çekiciliği azaltır. Atılmış bir aşı kapsülü görürseniz kapsüle dokunmayın. Aşı güvenlikle ilgili çok sayıda testten geçmiş olmakla birlikte canlı virüs içeren bir aşıdır, bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu durumda yapılacaklarla ilgili çok açık öneriler geliştirilmiştir. Kapsülle temas eden kişilerin önce kapsülle temas eden vücut bölgelerini su ve sabunla yıkamaları ve en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekmektedir" ifadeleri kullanıldı.
"KEDİLER VE KÖPEKLER İÇİN YETERLİ DEĞİL"
Açıklamanın devamında, "Aşılı yemleri kedi köpek gibi hayvanları aşılamakta ne yazık ki kullanamazsınız. Aşı özellikle tilkiler için geliştirilmiştir. Aşılı yemi köpek ve kediler yerse bir tehlike bulunmamakla beraber bu hayvanlar sizleri yalarsa vücudun temas eden bölgesinin derhal su ve sabunla yıkanarak en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir. Bu aşı, kedi ve köpeklerde test edilmiştir ve aşı hayvanlar açısından güvenlidir. Ancak; aşılı yemlerin içindeki doz, bir kediyi veya köpeği kuduza karşı aşılamak için yeterli değil. Bu cinsteki ev hayvanlarının çok daha yüksek dozlara ihtiyaçları vardır, bu yüzden insanların köpeklerini oral kuduz aşısı yemleriyle aşılamaya çalışmaları gereksizdir.
Bu aşılama çalışmasına nasıl katkı sağlamak için, aşılı yemler dağıtıldıktan sonra başta çocuklar olmak üzere diğer kişilere aşılı yemlere dokunmamaları ve aşı kapsüllerine yanlışlıkla dokunmaları halinde bu bölgeyi sabun ve su ile yıkayarak derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmaları konusunda bilgi verebilirsiniz. Ayrıca kedi ve köpeğiniz varsa bir süre dışarı çıkışını kısıtlayabilirsiniz. Böylelikle tilkiler bulmadan onların bu aşılı yemleri yemelerini önleyebilirsiniz. Aşılı yemlerin büyük bir kısmı 4-5 gün içinde yaban hayvanları tarafından tüketilmiş olacaktır" diye aktarıldı.
Son olarak, konuyla ilgili olarak şu bilgiler paylaşıldı: "Aşı, insan dışındaki primatlarda test edilmiştir ve aşılı yemin içinde bulunan dozdan çok daha yüksek dozlarda bile güvenli olduğu görülmüştür. Ancak tüm canlı aşılarda, hele de çocuklar söz konusu olduğunda çok dikkatli olmak gerekmektedir. Endişelenecek konu çocuklar aşılı yem bulduklarında, daha da kötüsü açılmış bir aşı kapsülü bulduklarında bunu her zaman ebeveynlerine söylememeleridir. Çocukların aslında neyle temas ettiklerinin bilinmesi her zaman büyük önem taşımaktadır.
"MUHTEMEL RİSK ZAMANLA BİRLİKTE DÜŞER"
Bütün halindeki aşı yeminde bunun hiçbir tehlikesi yoktur. Yemin içindeki aşı kapsülünün içine mi (aşı kapsülün içinde kaldığı sürece hiçbir risk taşımaz), yoksa delinmiş bir aşı kapsülüne mi (kapsülün içinde aşı kalmış mı, kalmamış mı) temas edilmiş? Risk değerlendirmesi için önem taşıyan bir konu da temasın tarihidir (temas tarihiyle aşıların dağıtım tarihleri arasında kaç gün geçmiş?). Muhtemel risk, artan zamanla beraber hızlı şekilde düşüş gösterir. Çok küçük çocuklar ebeveynlerine herhangi bir temas durumunu söyleyemedikleri gibi, her şeyi ağızlarına götürürler. Dikkat edilmesi gereken nokta, aşı yemlerinin (ve bütünlüğü bozulmuş aşı kapsüllerinin) sonunda aslında dağıtılmadıkları yerlere getirildikleridir.
"İNSANLAR YEMLERİ YERDE BIRAKMALI"
Bazı hayvanlar yemleri farklı yerlere taşırlar. Halka yönelik kampanya bu nedenle çok önemlidir. İnsanların bu yemlerin ne olduklarını ve yerde bırakılmaları gerektiğini bilmelidir. Yemleri bahçelerinde bulmaları halinde, yerden alarak direk temastan kaçınarak almalılar. Bir eldiven veya plastik bir torba ile alın ve imha edilmesi için bir veteriner hekime veya sağlık tesisine götürün. Ayrıca Avrupa'da 250 milyondan fazla yem dağıtılmasına ve birçok insanın yemle teması rapor edilmesine rağmen aşıyla kuduza yakalanıldığına dair bir vaka rapor edilmemiştir."
Vatandaşların ayrıntılı bilgi, teknik destek, dilek, şikayet, talep ve görüşler için İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile irtibata geçebileceği açıklandı.
