Araştırma, restoran sektöründeki garsonların yüksek maaşlarla dikkat çektiğini ortaya koydu. Hürriyet’ten Fulya Soybaş’ın derlediği bilgilere göre, deneyimli ve işini iyi yapan bir garson, bankada çalışan bir mühendisle kıyaslandığında daha yüksek maaşlar alabiliyor. Peki, garsonluk gibi “geleneksel” mesleklerin bu kadar aranan pozisyonlar haline gelmesinin sebepleri neler?
Garsonlar Yüksek Maaşlarla Dikkat Çekiyor
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl, "Bugün deneyimli, mesleğini iyi icra eden bir garson en az 80 bin lira maaş alıyor. Üniversite mezunu bir mühendis, yüksek lisans yapmış biri, bankada çalışıyor olsa da bu kadar kazanmıyor" dedi.
Bingöl, garsonluk gibi mesleklerin artan talebinin arkasındaki sebepleri şu şekilde açıkladı: “60-70 yıl önce beyaz yakalı iş gücü, mavi yakalıya göre daha azdı. Bu sebeple beyaz yakalı işler, daha prestijli ve yüksek maaşlı işler olarak kabul ediliyordu. Ancak bugün, her ailenin çocuğu üniversite mezunu olmaya çalışıyor. Gençler masa başı işler istiyor, ancak herkes için bu tür işler mevcut değil. Bu sebeple ara eleman açığı her geçen gün daha da büyüyor.”
Zihniyet Dönüşümü Gerekiyor
Bingöl, gençlerin ve ailelerin geleceğe dair beklentilerini eleştirerek, popüler kültürün ve sosyal medyanın etkisiyle herkesin “havalı” bir iş ve yüksek gelir beklediğini belirtti: “Evet, gençler daha fazla para kazanmak istiyor, ancak ekonomik gerçekler buna uymuyor. Zihniyet değişikliği gerekiyor. Artık her genç 'tembel' olmuş ve sabah-akşam masa başı iş istiyor. Fakat, beden gücüyle yapılan işlere olan ihtiyaç da artıyor. Bu işler, bir zamanlar ekonomik açıdan zorluk yaşayan toplumların çözüm bulduğu iş kollarıydı.”
Eğitim ve Meslek İhtiyacı
Ekonomist ve öğretim üyesi Doç. Dr. Oğuz Demir, üniversite sayısındaki artışın ve gençlerin sosyal becerilerinin geleneksel mesleklerle uyumsuz olduğunu vurguladı: "Gençler, eğitim ve becerileriyle çoğunlukla açık pozisyonlara uygun değiller. Eğitim sistemimiz hızla değişen iş gücü piyasası ile paralellik göstermiyor. Ayrıca, eski mesleklerde ve hizmet sektöründe çalışarak çok daha iyi gelir elde etmek mümkünken, gençlerin eğitimleri bu tür işler için uygun değil. Bu yüzden doğru eğitim politikaları ve meslekler için yeni bir yol haritası gereklidir."
Kısa Yoldan Zengin Olma İsteği
Doç. Dr. Demir, Türkiye'deki gençlerin zenginlik algısının da değiştiğini belirtti: "Sosyal medya ve popüler kültür, 'kısa yoldan zengin olmak' isteyen bir nesil yetiştiriyor. Ancak bu, meslek bilgisi, eğitimi ve itibarı önemsiz hale getiriyor. Dünyanın her yerinde garsonluk prestijli bir meslek olabilirken, Türkiye’de bu meslek bir tür statü göstergesi olarak görülüyor. Bu yüzden, gençlerin daha fazla para kazanmak istemesi normal, fakat eğitim ve meslek seçimleri bu talebi karşılamak için yeterli değil."
