Sosyal medyada sıkça dile getirilen ve depremlerin "HAARP Sistemi" veya "tektonik silahlarla" tetiklendiğini öne süren komplo teorilerini "bilime karşı üretilmiş safsata" olarak nitelendiren Demirtaş, bu tür iddiaların toplumda infiale yol açan asılsız senaryolardan ibaret olduğunu vurguladı.
ABD’li Araştırmacıların Raporu ve Uluslararası Tepkiler
Depremin ardından bazı ABD’li araştırmacıların, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) başvurarak "sismik olayın doğallığının sorgulanması gerektiği" yönünde rapor sunması, uluslararası medyada geniş yer bulmuştu. Raporda, depremin sismik verilerinin "alışılmadık" olduğu iddia edilirken, Türkiye’de de özellikle sosyal medya üzerinden HAARP’ın depremi tetiklediği yönünde spekülasyonlar yayılmıştı. Ancak söz konusu iddialar, bilim dünyasında hiçbir karşılık bulmadı.
"Depremlerin Mekanizmasını Reddetmek, Çağ Dışı Bir Yaklaşım"
Konuya ilişkin açıklama yapan Dr. Demirtaş, "HAARP adı verilen ve atmosferik araştırmalarda kullanılan bir sistemin, levhaların yüzyıllardır biriken enerjisini birkaç dakikada açığa çıkaracak güce sahip olduğunu iddia etmek, jeofizik yasalarını hiçe saymaktır" ifadelerini kullandı. Depremlerin kökeninin levha tektoniği ile açıklandığını hatırlatan Demirtaş, "Doğu Anadolu Fay Hattı’nda yüzyıllardır stres birikiyordu. Bilim, bu enerjinin nasıl ve ne zaman boşalacağını araştırır. Komplo teorileri ise bilimsel süreci görmezden gelerek korku üretiyor" dedi.
"Sözde Bilimsel Yayınlar İnsanları Yanıltıyor"
Sosyal medyada dolaşıma giren raporların "bilimsel" görünümlü ancak teknik açıdan tutarsız olduğunu belirten Demirtaş, "Bu tür yayınlar, akademik hakem sürecinden geçmeyen, kanıtları olmayan ve yalnızca spekülasyon amacı taşıyan içerikler. Depremi siyasi veya askeri bir enstrüman olarak göstermek, afetzedelerin acısını istismar etmekten farksız" diye konuştu.
HAARP Nedir?
HAARP (Yüksek Frekanslı Etkin Güneşsel Araştırma Programı), ABD tarafından 1990’larda ionosfer tabakasının incelenmesi için Alaska’da kurulan bir tesis. Proje, elektromanyetik dalgalar üzerinde çalışmalar yürütse de 2015’te faaliyetleri durduruldu. Bilim çevreleri, HAARP’ın iklim veya deprem manipülasyonu yapabileceği iddialarını "teknik olarak imkânsız" olarak nitelendiriyor.
Demirtaş, son olarak şu çağrıyı yaptı:
"Deprem gerçeğini kabullenip, bilimsel verilerle hareket etmeliyiz. Komplo teorileri, yalnızca toplumun direncini zayıflatır. Unutmayalım: Deprem öldürmez, bina öldürür. Çözüm, sağlam yapılaşma ve risk yönetimindedir."