Yaklaşık bir yıl önce Kahramanmaraş ve Hatay merkezli meydana gelen depremlerin etkisi halen sürerken, depremzedelerin sigorta ödemeleri konusundaki sorunlarına dair hukuki gelişmeler devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde depreme karşı en güçlü finansal önlemlerden olan Zorunlu Deprem Sigortası tarifesinde yapılan değişiklikler neticesinde, 2024 itibarıyla poliçelerin teminatlarının her ay enflasyon oranında artacağı ve yapıların esas birim metrekare bedelinin yükseltildiği bildirildi. Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) depremlerin ardından ödemelerini, sigorta poliçesindeki değişiklikler şeklinde ifade edilen zeyilnamelerin yapılmadığını gerekçe göstererek metrekare başına bin 508 TL’den yani eski tarifeden gerçekleştirdiğini belirten Avukat Enes Ayberk Sandal ise bu durumun yargıya taşınmasıyla Sigorta Tahkim Komisyonu’nun depremzedelerin lehine karar verdiğini açıkladı.
Avukat Enes Ayberk Sandal, “DASK, hepimizin unutmak istediği lakin asırlarca unutulamayacak deprem hadisesinden sonra depremzedelerin aleyhine olacak biçimde, zeyilname yapılmadığı gerekçesiyle eski tarife üzerinden ödeme gerçekleştirmişti. Bu husus bize sorulduğunda gerekli araştırmayı yaptık. 25 Kasım 2022’de yeni tarifenin Resmi Gazete'de yayımlandığını, bu tarifeyle beraber DASK’ın poliçelerde metrekare başına sorumluluğunun bin 508 TL’den 3 bin 16 TL’ye, azami teminatın ise 320 bin TL’den 640 bin TL’ye yükseltildiğini bildirdik” dedi.
“Depremzedelerin lehine kararlar alınmasını sağladık”
Yeni tarifenin yayınlanmasıyla beraber DASK tarafından sigortalı depremzedeye usulüne uygun bilgi verilmesi gerektiğine dikkat çeken Avukat Enes Ayberk Sandal, “DASK, vatandaşlara böyle bir bilgilendirme yapmamış. Vatandaşa, haberinin dahi olmadığı bir konuda sorumluluk yüklemek hayatın olağan akışına aykırı. Tüm bunları bir arada değerlendirdiğimizde, DASK’ın hukuken haksız olduğunu düşünüp konuyu yargıya taşıdık ve depremzedelerin lehine kararlar alınmasını sağladık. Bu noktada DASK’tan güncel tarife üzerinden ödeme yapmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu.
“Yeni tarife, tüm poliçeler için geçerli olmalı”
Konuya ilişkin konuşan Avukat Yusuf Enes İman ise, “Zorunlu Deprem Sigortası’nın niteliği ve kamusal yararı gözetildiğinde, poliçe başlangıcında belirtilen tutarın poliçe bitimine kadar geçerli olamayacağı, Resmi Gazete ile yayınlanan tarifenin yürürlükte olan tüm poliçeler için uygulanması gerektiği açık. Bunun aksine bir hüküm de ilgili mevzuatta mevcut değil. Afetzedelerin yaralarını sarmak için kullanılan bu sigorta türünde, eski tarife üzerinden ödeme yapmak hakkaniyet kuralının dışında kalıyor. 2022’deki tarife değişikliği de inşaat maliyetlerindeki enflasyona bağlı olarak gerçekleşen artışın ve zararın hesaplanmasına esas metrekare değerlerinin güncellenmesinden ibaret. Bu sebeple, sigorta ettiren açısından sebepsiz zenginleşmeye yol açacak bir artışın ortaya çıkması mümkün olmayacak. Yeni tarifedeki değerler, inşaat birim maliyetinden yani yeniden yapım maliyetinden ibaret. Halihazırda evinden olmuş depremzedenin, yeniden yapım maliyetlerinin altında ödeme alması da DASK’ın toplumsal fayda sağlama ilkelerine ters düşüyor” diyerek sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Bu konuda halihazırdaki yargı kararları dışında, elimizde Kamu Denetçiliği Kurumu’nun DASK’ın yaklaşımının hukuken yanlış olduğunu belirten tavsiye niteliğindeki bir kararı da mevcut. Lakin bu karar da DASK’ın eski tarife üzerinden yapılan ödemelerdeki ısrarına çare olmadı. Temennimiz, DASK’ın depremzedeler için 25 Kasım 2022 tarihli tarifeyi uygulamaya koyması, yeni tarifedeki bedeller üzerinden ödeme yapması.”
