Gündeşli, “Depremlerin önüne geçemeyiz, ancak güvenli yapılaşma ile afetlere dirençli şehirler kurabiliriz. Bu noktada kentsel dönüşüm projeleri büyük bir fırsattır. Kahramanmaraş’ta yerinde dönüşüm hibe ve kredi imkanlarının süresi uzatılmalı, ayrıca ‘Yarısı Bizden’ kampanyası da kentimizde uygulanmalıdır” dedi.
Riskli Yapılar İçin Önlem Çağrısı
Binaların da belirli bir ömrü olduğunu ve düzenli denetlenmesi gerektiğini belirten Gündeşli, kullanım süresi dolan ya da riskli hale gelen yapıların mutlaka dönüşüme tabi tutulması gerektiğini ifade etti. “Her ürünün belirli bir kullanım süresi olduğu gibi, binaların da düzenli olarak kontrol edilmesi gerekiyor. En fazla beş yılda bir denetim yapılarak, kullanım açısından riskli olduğu tespit edilen yapıların güçlendirilmesi ya da dönüşüme girmesi sağlanmalıdır” dedi.
Gündeşli, özellikle 1998 Deprem Yönetmeliği’nden önce inşa edilmiş binaların detaylı teknik analizden geçirilmesi gerektiğine vurgu yaparak, bu süreçte yalnızca gözlemsel incelemelerin yeterli olmadığını belirtti. Ayrıca işyerlerinde mal sahibi veya kiracı değişikliklerinde, statik yapı güvenliği açısından kontrollerin yetkili mühendisler tarafından yapılmasının önemine dikkat çekti.
30 Haziran 2025 Sonrası Hibe ve Kredi Desteği Kalkıyor
Gündeşli, depremin yıkıcı etkilerine karşı başlatılan yerinde dönüşüm projelerinde sağlanan finansal desteklerin artırılması gerektiğini belirterek, mevcut ekonomik koşullar altında hibe ve kredi miktarlarının revize edilmesi çağrısında bulundu.
“Yerinde dönüşüm kapsamında şu an 750 bin TL hibe, 750 bin TL kredi ve 40 bin TL proje desteği sağlanıyor. Ancak bu miktarlar günümüz maliyetleri göz önüne alındığında yetersiz kalıyor. Ayrıca 30 Haziran 2025 tarihinden sonra ruhsatlandırılacak yapılar için bu desteklerin sona ereceği açıklandı. Kahramanmaraş başta olmak üzere deprem bölgeleri henüz dönüşüm sürecine tam olarak adapte olabilmiş değil. Bu sürenin uzatılması, kentsel dönüşüm sürecinin hızlandırılmasına büyük katkı sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.
‘Yarısı Bizden’ Kampanyası Kahramanmaraş’a da Gelmeli
İstanbul’da yürütülen ‘Kentsel Dönüşümde Yarısı Bizden’ kampanyasının Kahramanmaraş’ta da uygulanması gerektiğini belirten Gündeşli, bu kampanyanın bölgedeki dönüşüm sürecine büyük katkı sağlayacağını dile getirdi.
“Bu kampanya kapsamında hak sahiplerine konut dönüşümü için 100 bin TL taşınma desteği, 700 bin TL hibe ve 700 bin TL kredi imkanı sağlanıyor. İşyerleri içinse 350 bin TL hibe ve 350 bin TL kredi desteği sunuluyor. Ödemeler proje aşamalarına göre belirli yüzdelerle yapılıyor ve sıfır faizli kredi geri ödemeleri, yapı ruhsatı alındıktan iki yıl sonra başlıyor. Bu modelin Kahramanmaraş ve diğer depremden etkilenen illerde uygulanması, vatandaşların dönüşüm sürecine dahil olmasını hızlandıracaktır” dedi.
Gündeşli ayrıca, kampanya kapsamında kira desteği de sağlandığını belirterek, 2025 yılı itibarıyla büyükşehirlerde 5.500 TL, diğer illerde ise 4.500 TL kira yardımı yapılacağını hatırlattı.
Güvenli Bir Gelecek İçin Kentsel Dönüşüm Şart
Deprem riskine karşı dirençli şehirler oluşturmanın hayati önem taşıdığını vurgulayan Gündeşli, Kahramanmaraş’ın 6 Şubat depremleriyle büyük hasar aldığını ve mevcut yapı stoğunun önemli bir kısmını kaybettiğini belirtti. “Güvenli ve modern bir şehir inşa etmek için kentsel dönüşüm projeleri hızlandırılmalı, hibe ve kredi destekleri sürdürülmeli ve ‘Yarısı Bizden’ kampanyası gibi yeni destek programları devreye alınmalıdır. Bu adımlar, Kahramanmaraş’ı gelecekte olası afetlere karşı daha dayanıklı hale getirecektir” ifadelerini kullandı.