Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sütyemez, bu yıl Türkiye genelinde ceviz ağaçlarında ilk kez “Noscytalidium dimidiatum” (dal solgunluğu) hastalığının görüldüğünü ve bu durumun ceviz üreticilerini ciddi şekilde tehdit ettiğini belirtti.
Bu mantar hastalığı, halk arasında "ceviz ağacının koronavirüsü" olarak biliniyor.
Prof. Dr. Sütyemez, hastalığın sıcak hava ve nemli ortamda daha hızlı yayıldığını ifade ederek, bu yıl Türkiye'nin genelinde etkili olan sıcak hava koşullarının ceviz ağaçlarını da olumsuz etkilediğini vurguladı. Eğer önlem alınmazsa, bu hastalık ceviz üretiminde önemli kayıplara yol açabilir.
YENİ HASTALIK TÜRKİYE’DE İLK KEZ GÖRÜLDÜ
Prof. Dr. Sütyemez, ceviz ağaçlarında görülen bu mantar hastalığının, 2-3 yıl içinde ceviz fidanını öldürebilecek kadar hızlı yayıldığını belirtti. Türkiye’nin ceviz üretiminde önemli bir merkez olduğunu hatırlatan Sütyemez, “Bu hastalık, ceviz ağaçlarının ölümüne sebep olabilir ve bu durumda ülkemizde ceviz üretimi büyük bir tehdit altına girebilir” dedi.
KÜLTÜREL TEDBİRLER VE ERKEN MÜDAHALE ŞART
Hastalığın hızlı bir şekilde yayıldığını dile getiren Sütyemez, ceviz ağaçlarını koruyabilmek için üreticilere erken müdahalede bulunmaları gerektiğini söyledi. Hastalıkla karşılaşılan ağaçlarda, hastalıklı dalların hemen kesilip yakılması gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca, 2025 yılında fungisit uygulamalarıyla bu hastalıkla mücadele edilmesi gerektiğini ekledi.
SICAK VE NEMLİ HAVALAR, HASTALIĞIN YAYILMASINI TEŞVİK EDİYOR
Prof. Dr. Sütyemez, Türkiye genelinde 2024 yılının bitkisel üretim için kritik bir yıl olduğunu belirtti. Mayıs ayından itibaren etkili olan sıcak ve nemli hava koşullarının, tüm bitkisel üretimi olumsuz etkilediğini söyledi.
Bu hava koşullarının, meyve ağaçlarında başta mantar hastalıkları olmak üzere birçok hastalık ve zararlının yayılmasına zemin hazırladığını ifade ederek şunları söyledi;
“Bu hastalık, ceviz ağaçlarını doğrudan etkiliyor, ancak aynı zamanda diğer meyve türlerini de dolaylı olarak etkileyebilir”
HASTALIKLA MÜCADELEDE ERKEN TEDBİRİN ÖNEMİ
Prof. Dr. Sütyemez, hastalığın özellikle ceviz ağaçlarında çok hızlı yayıldığını belirterek, üreticilere erken tedbir almaları çağrısında bulundu.
Kahramanmaraş ve diğer bölgelerden konuyla ilgili üreticilerle görüştüğünü ve hastalığın güneybatı ve batıya bakan dallarda görüldüğünü belirtti.
Ağaçlarda kurumaların yapraktan başlayarak sürgün, dal ve gövdeye kadar ilerlediğini aktardı.
DAHA FAZLA ÜRETİM KAYBI OLMAMASI İÇİN DİKKAT!
Sütyemez, "Bu hastalığı önlemek için gerek bölgesel, gerekse ulusal bazda tedbirlerin alınması şart. Eğer zamanında müdahale edilmezse, Türkiye ceviz üretimi ciddi bir tehdit ile karşı karşıya kalabilir" dedi.
Hastalıkla mücadele için ağaçların tedbiren düzenli olarak kontrol edilmesi gerektiğini, hastalıklı dalların hemen kesilmesi ve yakılması gerektiğini söyledi.
CEVİZ ÜRETİCİLERİNE DESTEK ÇAĞRISI
İl Tarım ve Orman Müdürü Ramazan Bilir de hastalıkla ilgili üreticilerden geri dönüş aldıklarını belirtti. Ceviz hasadının bu yıl bereketli geçtiğini ancak dal solgunluğu hastalığının yayılmaması için üreticilerin dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı.
Bilir, hastalık şüphesi bulunan ağaçların, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine bildirilmesi gerektiğini belirterek, üreticilere ağaçlarını düzenli olarak kontrol etmeleri çağrısında bulundu.