Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in emriyle dün sabaha karşı Ukrayna’ya giren Rus askerleri, Çernobil nükleer santralini ele geçirmek için harekete geçti.
Rus birlikleri Belarus’tan Ukrayna’ya girdikten sonra bugün Çernobil nükleer santral bölgesinde şiddetli çatışmalar başladı.
REHİN ALINANLAR VAR
Yetkililer, atık depolarının zarar görmesinin tüm Avrupa’ya radyoaktif toz bulutu yayabileceği konusunda uyardı. Ukrayna yerel saatiyle 17.00 sonrasında Rus birliklerin Çernobil’e girdiği ve eski nükleer santraldeki işçileri rehin aldığı iddia edildi.
Dün ABD Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, “Rus askerlerinin şu anda Çernobil santralinin personelini rehin tuttuğuna dair güvendirici raporlar bizi öfkelendiriyor. Nükleer atık tesislerini bakımını sağlamak ve korumak için gereken rutin kamu hizmeti çabalarını sona erdirebilecek bu yasadışı ve tehlikeli rehin alma, açıkçası inanılmaz derecede endişe korkutucu ve büyük ölçüde endişe vericidir. Bunu kınıyor ve serbest bırakılmalarını talep ediyoruz” ifadelerinde bulunmuştu.
RADYASYON SEVİYESİNDE ANORMAL SIÇRAMALAR
Ukrayna Devlet Başkanı’nın danışmanı Mykhailo Poldoliak yaptığı açıklamada “Acımasız bir savaşın ardından Çernobil bölgesi üzerindeki kontrolümüzü kaybettik. Eski Çernobil nükleer santralinin durumu ve nükleer atık depolama tesislerinin son durumu hakkında bilgi sahibi değiliz” dedi. Poldoliak, “Çernobil nükleer santralinin durumu ve nükleer atık depolama tesislerinin son durumu hakkında bilgimiz yok” ifadelerinde de bulundu.
Poldoliak, Rus güçlerinin “anlamsız” saldırısını kınayarak, “Çernobil’in güvenli olduğunu söylemek imkansız” diye ekledi.
Doğu Avrupa medya ajansı NEXTA, Cuma günü Ukrayna saatiyle 01:00’den hemen sonra, Çernobil bölgesi yakınında radyasyon seviyelerinde anormal sıçramalar kaydedildiğini iddia etti.
Ukrayna Nükleer Ajansı da Çernobil’de artan radyasyon seviyeleri kaydedildiğini açıkladı.
Rusya’dan bu iddialara yanıt geldi. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Çernobil bölgesinde ‘radyasyon seviyesi’ normal ifadesi kullanıldı.
Rusya Savunma Bakanlığı sözcüsü de yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’nın başkenti Kiev yakınlarındaki kapalı Çernobil nükleer santralinin korunmasına yardımcı olmak için paraşütçüler konuşlandıracağını söyledi.
‘AVRUPA’YA YÖNELİK EN CİDDİ TEHDİTLERDEN BİRİ’
Cumhurbaşkanlığı Ofisi, Rus birliklerinin nükleer santrali kışkırtmaya veya “saldırı sırasında alınan hasarı Ukrayna’yı suçlamak için kullanmaya hazırlanabileceğinden”, hareketin “bugün Avrupa’ya yönelik en ciddi tehditlerden biri” olduğu konusunda uyardı.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Rus saldırısının “başka bir ekolojik felakete neden olabileceğini” söyledi.
Savaş devam ederse 1986 yılındaki Çernobil felaketi “2022’de tekrar edebilir.” dedi.
CAN KAYBIYLA İLGİLİ RESMİ AÇIKLAMA YOK
Ukrayna Başbakanı Denys Shmyhal da televizyonda yaptığı açıklamada, “Çernobil bölgesi, Rus silahlı gruplarının kontrolü altına alındı” dedi. Shmyhal, henüz bir can kaybı bildirilmediğini de aktardı.
Ukrayna kuvvetlerinin gece boyunca Çernobil üzerinden Kiev’e çok uzak olmayan İvankiv’e geçtiği ve burada Rus tanklarıyla çatıştığı aktarıldı.
Dün, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy, 1986’da ölümcül bir yangın ve patlamaya sahne olan ve kullanılmayan nükleer santralin Rus güçleri tarafından ele geçirilmesinden önce tweet atarak, “Savunucularımız 1986 trajedisi tekrarlanmasın diye canlarını veriyor” dedi.
PEKİ NEDEN ÇERNOBİL?
Herkesin aklında ise tek bir soru var; “Ama neden biri kilometrelerce radyoaktif toprakla çevrili, çalışmayan bir enerji santrali istesin ki?”
Cevap ‘coğrafya’: Çernobil, Belarus’tan Ukrayna’nın başkenti Kiev’e giden en kısa rota üzerinde yer alır ve bu nedenle Ukrayna’yı işgal eden Rus kuvvetleri için bir saldırı hattı oluşturmak için oldukça önemlidir.
Batılı askeri analistler, Çernobil’i ele geçirerek, Rusya’nın basitçe, Moskova’nın müttefiki ve Rus birlikleri için bir hazırlık alanı olan Belarus’tan Kiev’e en hızlı işgal yolunu kullandığını öne sürdü.
‘A’DAN B’YE GİDEN EN KISA YOL’
Carnegie Endowment for International Peace düşünce kuruluşundan James Acton, “A’dan B’ye giden en hızlı yol buydu” dedi.
ABD Ordusu eski genelkurmay başkanı Jack Keane, Çernobil’in “askeri bir önemi olmadığını”, ancak Ukrayna hükümetini devirmek için bir Rus “kafasını kesme” stratejisinin hedefi olan Belarus’tan Kiev’e en kısa rotada bulunduğunu söyledi.
Keane, Ukrayna’yı işgal etmek için kullandığı dört “eksen”den biri olarak nitelendirdi.